Εαρινή Ισημερία

Η εαρινή ισημερία είναι η χρονική στιγμή (όχι η ημέρα), κατά την οποία ο Ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον ισημερινό και η μέρα και η νύχτα είναι περίπου ίσου μήκους. Για το βόρειο ημισφαίριο η εαρινή ισημερία είναι η στιγμή που τελειώνει ο χειμώνας και ξεκινά η άνοιξη, ενώ για το νότιο ημισφαίριο είναι η στιγμή που τελειώνει το καλοκαίρι και έρχεται το φθινόπωρο.

Οι ισημερίες και τα ηλιοστάσια σηματοδοτούν τα βασικά στάδια στον αστρονομικό κύκλο της Γης. Ο Μάρτιος από την μακρινή αρχαιότητα γιορταζόταν ως περίοδος αναγέννησης στο βόρειο ημισφαίριο. Στις παραδόσεις πολλών πολιτισμών αναφέρονται εορταστικές εκδηλώσεις και κατά τον μήνα Μάρτιο, όπως το Πάσχα.

Ημερολόγια
Το βαβυλωνιακό ημερολόγιο ξεκινούσε με την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία, την επομένη της επιστροφής της Ιννάνα (γνωστή αργότερα ως Ιστάρ) από τον σουμεριακό κάτω κόσμο κατά την τελετουργία Ακιτού (Akitu), με πομπές από την πύλη της Ιστάρ στον ναό του Εάννα (Eanna) και την τελετουργική αναπαράσταση του γάμου της με τον Ταμμούζ (Tammuz) ή τον Σουμέριο Ντουμμούζι (Dummuzi).

Το περσικό ημερολόγιο ξεκινάει κάθε χρόνο στη βορειοανατολική ισημερία, που καθορίζεται βάσει αστρονομικών παρατηρήσεων στην Τεχεράνη. Το εθνικό ημερολόγιο της Ινδίας αρχίζει αμέσως μετά την εαρινή ισημερία στις 22 Μαρτίου με ένα μήνα 30 ημερών και στη συνέχεια με 5 μήνες 31 ημερών ακολουθούμενο από 6 μήνες των 30 ημερών.

Με την μεταρρύθμιση του ιουλιανού ημερολογίου επεκτάθηκαν επτά μήνες και ο ενδιάμεσος μήνας αντικαταστάθηκε με μια ενδιάμεση ημέρα που προστίθεται κάθε τέσσερα χρόνια στον Φεβρουάριο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να προστίθενται περίπου τρία τέταρτα της ώρας κάθε τέσσερα χρόνια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα συσσωρευτικές επιδράσεις από την αρχή του 45 ΠΚΕ μέχρι τον 16ο αιώνα, όταν η βόρεια ισημερία συνέπεσε στις 10 ή 11 Μαρτίου. Η ημερομηνία της εαρινής ισημερίας το 1452 ήταν 11 Μαρτίου, 11:52 (Ιουλιανό ημερολόγιο). Το 2547 θα είναι 20 Μαρτίου, 21:18 (Γρηγοριανό ημερολόγιο) και 3 Μαρτίου, 21:18 (Ιουλιανό ημερολόγιο).

Παραδόσεις
• Το ιουδαϊκό Πάσχα συμπίπτει συνήθως με την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία του βόρειου ημισφαιρίου, αν και περιστασιακά (επί του παρόντος τρεις φορές κάθε 19 χρόνια) συμβαίνει κατά την δεύτερη πανσέληνο.

•Οι χριστιανικές εκκλησίες υπολογίζουν το Πάσχα την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο κατά την ή μετά την ισημερία του Μαρτίου. Ο επίσημος ορισμός της εκκλησίας για την ισημερία είναι 21 Μαρτίου. Οι Ανατολικές Ορθόδοξες Εκκλησίες χρησιμοποιούν το Ιουλιανό ημερολόγιο, ενώ οι δυτικές εκκλησίες χρησιμοποιούν το Γρηγοριανό ημερολόγιο και δυτικές πανσέληνοι συμβαίνουν επί του παρόντος τέσσερις, πέντε ή 34 ημέρες πριν από τις ανατολικές. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα δύο Πάσχα γενικά πέφτουν σε διαφορετικές ημέρες αλλά μερικές φορές συμπίπτουν. Η πλέον πρώιμη ημερομηνία Πάσχα σε κάθε έτος είναι η 22 Μαρτίου σε κάθε ημερολόγιο. Η τελευταία δυνατή ημερομηνία Πάσχα σε κάθε έτος είναι η 25η Απριλίου.

•Η βόρεια ισημερία σηματοδοτεί την πρώτη ημέρα διαφόρων ημερολογίων, συμπεριλαμβανομένου του Ιρανικού. Η αρχαία ιρανική γιορτή του Νορούζ ή Ναουρούζ εορτάζεται στις 20 Μαρτίου ή στις 21 Μαρτίου. Σύμφωνα με την αρχαία περσική μυθολογία Γιαμσίντ (Jamshid), ο μυθολογικός βασιλιάς της Περσίας ανέβηκε στο θρόνο αυτή την ημέρα και κάθε χρόνο και για την ανάμνηση του γεγονότος γίνονται εορτασμοί επί δύο εβδομάδες. Αυτές οι εκδηλώσεις θυμίζουν την ιστορία της δημιουργίας και την αρχαία κοσμολογία του ιρανικού και του περσικού λαού. Η εαρινή ισημερία γιορτάζεται επίσης στο Αζερμπαϊτζάν, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, την Τουρκία, τη Ζανζιβάρη, την Αλβανία και διάφορες χώρες της Κεντρικής Ασίας και το Κουρδιστάν. Παρά το γεγονός ότι είναι κύρια Ζωροαστρική γιορτή, η εαρινή ισημερία είναι επίσης ιερή ημέρα για τους υποστηρικτές της Πίστης Μπαχάι και των Νιζαρί Ισμαηλιτών μουσουλμάνων. Η Μπαχάι Ναου-ρουζ υπολογίζεται με αστρονομικούς πίνακες και το νέο έτος αρχίζει πάντοτε από το ηλιοβασίλεμα που προηγείται της εαρινής ισημερίας που υπολογίζεται για την Τεχεράνη.

•Σε πολλές αραβικές χώρες η Ημέρα της Μητέρας εορτάζεται κατά την εαρινή ισημερία.

•Η Σαμ-ελ-Νεσίμ (Sham el-Nessim) ήταν αρχαία αιγυπτιακή εορτή που ανιχνεύεται πίσω στο 2700 ΠΚΕ. Είναι ακόμα εορτασμός στην Αίγυπτο και κατά τη διάρκεια της χριστιανικής περιόδου της Αιγύπτου (περίπου 200-639) η ημερομηνία μεταφέρθηκε στην Δευτέρα του Πάσχα, αλλά πριν συνέπιπτε με την εαρινή ισημερία.

•Τα παραδοσιακά ημερολόγια της Ανατολικής Ασίας χωρίζουν τον χρόνο σε 24 ηλιακές περιόδους (节气, κυριολεκτικά «κλιματικούς τομείς»), ενώ η εαρινή ισημερία (Chūnfēn, κινεζικά και ιαπωνικά: 春分; Κορεατικάς: 춘분; Βιετναμέζικα: Xuân phân) σημειώνει το μέσο της άνοιξης.

•Στην Ιαπωνία, η Ημέρα της Ιερής Ισημερίας (春分 の 日 Shunbun no hi) είναι επίσημη εθνική εορτή που γιορτάζεται με επισκέψεις σε προγονικούς τάφους και οικογενειακές συγκεντρώσεις. Το Χιγκάν (Higan) (お 彼岸) αντίστοιχα είναι βουδιστική γιορτή που γιορτάζεται αποκλειστικά από ιαπωνικές βουδιστικές σέκτες κατά τη διάρκεια της Εαρινής και της Φθινοπωρινής Ισημερίας.

•Στην ευρωπαϊκή ήπειρο γιορτάζεται η Λιελντιένας (Lieldienas), ενώ στα πλαίσια του σκανδιναβικού παγανισμού κατά την εαρινή ισημερία γιορτάζεται το Ντιζάμπλοτ. Στην δρυϊδική παράδοση η εαρινή ισημερία κατέχει εξέχουσα θέση.

•Στη Νότια Αμερική κεντρική γιορτή είναι η Εαρινή Ισημερία στην Τεοτιχουακάν. Στην Βόρεια Αμερική ο ανακατασκευασμένος ξύλινος περίβολος της Καχόκια στον αρχαιολογικό χώρο του Πύργου του Μισισιπή στο Ιλινόις βρίσκεται ο τόπος της ετήσιας παρατήρησης των ισημεριών και των ηλιοστασίων. Από σεβασμό στις πεποιθήσεις των ιθαγενών Αμερικανών, οι ετήσιες παρατηρήσεις δεν περιλαμβάνουν τελετές ή τελετουργίες οποιουδήποτε είδους.

Σε παγκόσμιο επίπεδο η εαρινή ισημερία από πανάρχαιους χρόνους υπήρξε σημείο συνάντησης των πολιτισμών σε ό,τι αφορά στον γιορτασμό της αναγέννησης ή της γέννησης της ζωής και ως τέτοια αξίζει την προσοχή και τον πρέποντα σεβασμό από όλους μας.

Σ.Κ.Σ.