Φθινοπωρινή Ισημερία

Ως φθινοπωρινή ισημερία, είναι γνωστές δύο στιγμές του έτους, όταν ο Ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Ισημερινό και η μέρα και η νύχτα είναι ίσου μήκους. Επίσης, είναι δύο σημεία στον ουρανό όπου η εκλειπτική (ετήσιο μονοπάτι του Ήλιου) τέμνει τον ουράνιο ισημερινό. Στο βόρειο ημισφαίριο η φθινοπωρινή ισημερία συμβαίνει περίπου στις 22 ή 23 Σεπτεμβρίου, καθώς ο Ήλιος διασχίζει τον ουράνιο ισημερινό μετατοπιζόμενος νότια. Στο νότιο ημισφαίριο η ισημερία συμβαίνει στις 20 ή 21 Μαρτίου, όταν ο Ήλιος μετακινείται βόρεια σε όλο τον ουράνιο ισημερινό.

Σύμφωνα με τον αστρονομικό ορισμό των εποχών, η φθινοπωρινή ισημερία σηματοδοτεί, επίσης, την αρχή του φθινοπώρου, η οποία διαρκεί μέχρι το χειμερινό ηλιοστάσιο (21 ή 22 Δεκεμβρίου στο βόρειο ημισφαίριο, στις 20 ή 21 Ιουνίου στο νότιο ημισφαίριο)[1]. Οι ισημερίες δεν είναι σταθερά σημεία στην ουράνια σφαίρα αλλά κινούνται προς τα δυτικά κατά μήκος της εκλειπτικής, περνώντας μέσα από όλους τους αστερισμούς του ζωδιακού κύκλου σε 26.000 χρόνια. Αυτή η κίνηση ονομάζεται μετάπτωση των ισημεριών[2] .

Μυθολογία και γιορτασμοί
Στην παγανιστική μυθολογία, η ισημερία ονομάζεται Μάμπον (Mabon) ή Δεύτερη Συγκομιδή. Το όνομα Mabon πιστώνεται στον Aidan Kelly γύρω στο 1970 ως αναφορά στον Μπάμπον απ Μόντρον (Mabon ap Modron), χαρακτήρα της ουαλικής μυθολογίας[3]. Είναι η εποχή κατά την οποία αποδίδονται ευχαριστίες στο καλοκαίρι και φόρος τιμής στο ερχόμενο σκοτάδι. Είναι, επίσης, περίοδος προετοιμασίας για το Σαμχέιν (Samhain) (31 Οκτωβρίου – 1 Νοεμβρίου), τη μεγαλύτερη παγανιστική γιορτή, με την οποία ξεκινά ο χειμώνας. Ορισμένες παγανιστικές τελετουργίες που τελούνται στο Μάμπον περιλαμβάνουν την διαμόρφωση βωμών με φρούτα και λαχανικά από τη συγκομιδή, διαλογισμό για την ισορροπία, τη συγκέντρωση και προσφορά μήλων στη θεά, το μοίρασμα της τροφής.

Στη δυτική Ασία η φθινοπωρινή ισημερία σηματοδοτεί την πρώτη μέρα του Μεχρ ή Λίμπρα στο ιρανικό ημερολόγιο. Είναι ένας από τους γιορτασμούς στο Ιράν που ονομάζεται Jashne Mihragan, ή γιορτασμός της μοιρασιάς και της αγάπης στον Ζωροαστρισμό[4].

Στην Κορέα, το Chuseok είναι ένας σημαντικός γιορτασμός της συγκομιδής και τριήμερη γιορτή κοντά στην φθινοπωρινή ισημερία, κατά την οποία αποδίδονται τιμές στους προγόνους και αποδίδονται μέρη της συγκομιδής σε τοπικές θεότητες. Τούτο οδηγεί στην υπόθεση ότι το Τσουσέοκ ήταν αρχικά λατρευτική τελετουργία[5] , αλλά εδώ είναι ίσως περισσότερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι το κεντρικό στοιχείο της μοιρασιάς αναδύεται γενικότερα στους γιορτασμούς του φθινοπώρου, ανεξάρτητα από γεωγραφικούς και πολιτιστικούς προσδιορισμούς.

Στην Ιαπωνία η φθινοπωρινή ισημερία –όπως και η εαρινή – σηματοδοτείται με μια περίοδο που ονομάζεται Ο-χίγκαν (O-higan), η ιαπωνική απόδοση της σανσκριτικής λέξης νιρβάνα. Είναι ιαπωνική βουδιστική πεποίθηση ότι η μεταθανάτια γη βρίσκεται δυτικά, και κατά τη διάρκεια των ισημεριών, ο ήλιος δύει ακριβώς προς τη δύση. Έτσι η ισημερία συμβολίζει κάθε είδους μεταβάσεις στη ζωή. Και εδώ είναι παρούσα η λατρεία των προγόνων, καθώς κατά τη διάρκεια της περιόδου γίν

ονται επισκέψεις στους τάφους των προγόνων και επισκέψεις σε ζώντες συγγενείς[6].

Οι παραπάνω είναι ορισμένες από τις τελετουργίες που επιβίωσαν στο πέρασμα του χρόνου. Άλλες μεταλλάχτηκαν, απέκτησαν διαφορετική όψη μέσα από έντονες θρησκευτικές επιδράσεις, αλλά το αρχικό νόημα διατηρήθηκε. Η φθινοπωρινή ισημερία από εσωτερική άποψη είναι μια ευκαιρία, να θυμηθούμε τον κύκλο της φύσης, τις εποχές, το αναπόφευκτο της αλλαγής. Είναι η εποχή κατά την οποία ο άνθρωπος καλείται να στραφεί στην εσωτερική του ύπαρξη και να δρέψει καρπούς για να μοιραστεί, με τον ίδιο τρόπο που στρέφει η φύση στον εαυτό της και μοιράζει απλόχερα τους δικούς της καρπούς.

 

Παραπομπές – Σημειώσεις

1. “Autumnal equinox”, Encyclopædia Britannica, 30/11/2018, διαθέσιμο στο
www.britannica.com, ανάκτηση 10 Σεπτεμβρίου, 2018.

2. “Fall Equinox”, Infoplease, διαθέσιμο στοwww.infoplease.com, ανάκτηση 10 Σεπτεμβρίου, 2018.3. Zell-Ravenheart, Oberon Zell-Ravenheart & Morning Glory (2006). Creating circles & ceremonies: rituals for all seasons & reasons. Franklin Lakes, NJ: New Page Books. σ. 227

4. Stausberg, Michael; Sohrab-Dinshaw Vevaina, Yuhan (2015). “The Iranian festivals: Nowruz and Mehregan”. The Wiley-Blackwell Companion to Zoroastrianism. John Wiley & Sons. pp. 494–495.

5. Korea University Institute of Korean Culture, ed. (1982.) “Social Life”, Korean Heritage Overview, 1, Korea University.

6. Boye Lafayette De Mente, 2022, Japan’s Cultural Code Words: Key Terms That Explain the Attitudes and Behavior of the Japanese, Tuttle Publishing, 54.

 

Σ.Κ.Σ.